Нам здаецца, што тэма небяспекі вучэнняў «Захад – 2017» хвалюе толькі саміх беларусаў, яшчэ трохі ўкраінцаў і жыхароў Балтыі. Але гэта зусім не так. За апошнія некалькі месяцаў найбуйнейшыя амерыканскія і еўрапейскія СМІ прысвяцілі шэраг публікацый, якія даволі падрабязна асвятлялі падзеі вакол маючых адбыцца восенню вучэнняў.
Прадстаўляем вашай увазе падборку самых асноўных матэрыялаў.
Washingtonpost.com — «Афіцыйныя асобы заяўляюць, што ЗША перамяшчаюць вайскоўцаў для назірання за расейскімі вучэннямі».
«Паводле ацэнак ваенных ЗША, у вучэннях могуць прыняць удзел ад 70 000 да 100 000 расейскіх вайскоўцаў, адзначым, што расейскія вайскоўцы таксама могуць скарыстацца магчымасцю для мадэрнізацыі пэўнага абсталявання, размешчанага ў рэгіёне».
Таксама The Washington Post прыводзіць словы новага Міністра Абароны ЗША Джыма Мэттыса, які ў траўні гэтага года наведаў Літву: «Мы будзем выкарыстоўваць усе магчымасці тут. Няма вялікай праблемы ў маючых адбыцца вучэннях. Гэта руціна, і, спадзяюся, застанецца руцінай надалей. Але хачу заявіць, што такія вучэнні проста дэстабілізуюць абстаноўку ».
Businessinsider.com — «Расея пасылае войскі ў Беларусь, робячы знак НАТА».
Рэсурс, які ўваходзіць у сотню самых наведвальных сайтаў ЗША (больш 120 мільёнаў наведванняў у месяц) публікуе матэрыял Reuters, дзе падрабязна распісваецца якая склалася сітуацыя з вучэннямі Захад-2017. У артыкуле выказваюцца асцярогі, што Расея можа пакінуць сваіх жаўнераў пасля вучэнняў, што створыць яшчэ адну кропку ціску ў супрацьстаянні з НАТА. Таксама прыкмячае, што, нягледзячы на спробы палепшыць адносіны з Захадам і зняцце санкцый, Беларусь усё адно застаецца верным ваенным хаўруснікам Расеі, а Міністр Абароны Раўкоў пазіцыянуе НАТА як пагрозу для краіны.
Forbes.com — Рэвалюцыя побач: палітыка балансавання Лукашэнкі і страх Пуціна перад другім Майданам.
Аўтар Пол Койер піша пра тое, што Беларусь незаслужана застаецца па-за ўвагай ЗША, калі там адбываюцца важныя працэсы. Форбс асвятляе падзеі Беларускай Вясны 2017, закон пра дармаедаў, газавую вайну, ціск Масквы на Беларусь. Але што датычна ваеннай пагрозы РФ падчас вучэнняў, Пол робіць іншую выснову:
«Пасля фінансавых і рэпутацыйных выдаткаў, а таксама адмоўнага эканамічнага ўздзеяння санкцый на Расею пасля захопу Крыма і ваенных дзеянняў на ўсходзе Украіны (не кажучы ўжо пра фінансавыя выдаткі на ваенныя дзеянні Расеі ў Сірыі, якія таксама былі вялікія) апошняе, што патрэбна Пуціну, – гэта распачаць яшчэ адзін канфлікт у Беларусі».
Ну што ж, з прагматычнага амерыканскага пункту гледжання гучыць дакладна, але хацелася б нагадаць, што нават у галодныя 90-ыя РФ з вялікай ахвотай лезла ў разнастайныя ваенныя канфлікты з суседзямі.
Observer.com — «Ці будзе Беларусь наступнай ахвярай Пуціна?»
Аўтар Джон Шындлер спачатку коратка ўводзіць чытача ў курс справы, распавядаючы пра палітычную і эканамічную сітуацыю ў нашай краіне. Затым пераходзіць да ваеннай пагрозы, вучэнняў і геапалітычнага раскладу:
«Лукашэнка глыбока занепакоены тым, што незадаволены Крэмль можа паспрабаваць зрынуць ягоны рэжым, замяніўшы яго кімсьці больш гнуткім, паводле пажаданняў Пуціна. Менск асцерагаецца раптоўнага зʼяўлення «зялёных чалавечкаў», сабатажнікаў і тэрарыстаў з расейскай выведкі, таемных агентаў, якія тры гады таму арганізавалі захоп Крыма. Тут асцярогі Лукашэнка цалкам апраўданы, і яму пагражае складанае і цяжкае становішча, улічваючы выключна цесныя сувязі паміж яго КДБ і службамі бяспекі Крамля (большасць беларускіх лідараў па пытаннях бяспекі прайшлі падрыхтоўку ў расейскіх шпіёнскіх школах), таму Лукашэнка не можа быць упэўнены, хто ў Менску насамрэч на яго баку».
А ў канцы робіць выснову, што Трамп хутчэй за ўсё не будзе абараняць Беларусь у выпадку новага ваеннага канфлікту падчас «Захад – 2017».
TheWeek.com — «Беларусь рыхтуецца да гібрыднай вайны супраць Расеі».
Роберт Бекхусен на папулярным сайце TheWeek падае нашу сітуацыю ў зусім іншым свеце. Мабыць, гэта адбываецца з-за таго, што шмат чаго ў артыкуле грунтуецца на даследаваннях Арсенія Сівіцкага, які ў апошні час стаў вядомым сваймі экспертнымі дакладамі. Таксама надаецца значная ўвага эканамічным асаблівасцям:
«Лукашэнка пачаў эксперыментаваць. Ліберальныя адвакаты з Захаду зараз сустракаюцца з беларускімі чыноўнікамі, што да нядаўняга часу было немагчыма. Але беларусы пакутуюць. Расея скараціла экспарт нафты ў Беларусь удвая, а прымус да занадта хуткага правядзення рэформаў можа паставіць пад пагрозу стабільнасць рэжыму Лукашэнкі. На шчасце для Лукашэнкі, заходнія краіны здаліся і адмовіліся ад спробаў рэфармаваць яго аўтарытарныя метады, а ў 2016 годзе Еўрапейскі саюз зняў большасць санкцый, уведзеных з-за жудаснага парушэння правоў чалавека».
Nationalinterest.org — «Захад 2017: НАТА павінна сачыць за расейскімі ваеннымі вучэннямі».
Папулярны экспертны часопіс Nationalinterest прысвяціў вучэнням даволі вялікі артыкул, які ад вышэйзгаданых адрозніваецца большай глыбінёй і дбайным падыходам. А выснова экспертаў такая:
«Расейскія вайсковыя вучэнні сталі небяспечным інструментам, які можна выкарыстоўваць як у палітычным, так і ў ваенным дачыненні. Асабліва калі варыянты ядзернага ўдару зʼяўляюцца ключавым элементам вучэнняў, што ўяўляе сабой сурʼёзную пагрозу для Захаду. Мы не толькі павінны быць гатовыя да дзеянняў у адказ у ваенным разуменні, але таксама павінны мець магчымасць пасылаць выразныя адназначныя пасланні аб нашым адзінстве, згуртаванасці і падрыхтаванасці. Пакуль вучэнні «Захад-2017» зʼяўляюцца інструментам ціску, рэгіянальная стабільнасць не можа быць гарантаваная.
У цэлым Расея павінна атрымаць адназначнае паведамленне пра тое, што Захад гатовы ўдзельнічаць у розных мерах па ўмацаванні даверу, але ў той жа час мы павінны правяраць дзеянні Расеі. Несумненна, неабходна прыкладаць намаганні для стварэння ўзаемнага даверу, але ён не прыходзіць знянацку».
Мяркуючы па такіх высновах, бойкі на Захадзе ніхто не хоча, і ім бліжэй курс на паступовае аднаўленне тых жа адносіны, якія былі да Крыма.
ВЫСНОВЫ
Улічваючы, што тэма Беларусі звычайна зусім не папулярная ў заходніх публікацыях, вучэнні «Захад-2017» сапраўды выклікаюць цікавасць і хваляванне ў свеце. А мы ж прывялі артыкулы толькі самых папулярных сайтаў са шматмільённай аўдыторыяй, а на самай справе матэрыялаў куды больш. З крытыкі хацелася б дадаць, што публікацыям бракуе ўнутранага погляду з Беларусі. А так шмат якія меркаванні выглядаюць даволі павярхоўнымі.
Тым не менш, не толькі беларусы будуць у напрузе чакаць падзей гэтай восені.Нам кажется, что тема опасности учений «Запад — 2017» волнует только самих беларусов, ещё немного украинцев и жителей Балтии. Но это совсем не так. За последние несколько месяцев крупнейшие американские и европейские СМИ посвятили ряд публикаций, которые довольно подробно освещали события вокруг предстоящих осенью учений.
Представляем вашему вниманию подборку самых основных материалов.
Washingtonpost.com — «Официальные лица заявляют, что США перемещают военных для наблюдения за российскими учениями».
«По оценкам военных США, в учениях могут принять участие от 70 000 до 100 000 российских военнослужащих, добавим, что российские военные также могут воспользоваться возможностью для модернизации определенного оборудования, размещенного в регионе.»
Также The Washington Post приводит слова нового Министра Обороны США Джима Мэттиса, который в мае этого года посетил Литву: «Мы будем использовать все возможности здесь. Нет большой проблемы в предстоящих учениях. Это рутина, и, надеюсь, останется рутиной впредь. Но хочу заявить, что такие учения просто дестабилизируют обстановку».
Businessinsider.com — «Россия посылает войска в Беларусь, делая знак НАТО».
Ресурс, который входит в сотню самых посещаемых сайтов США (боле 120 миллионов посещений в месяц) публикует материал Reuters, где подробно расписывается сложившаяся ситуация с учениями Запад-2017. В статье высказываются опасения, что Россия может оставить своих солдат после учений, что создаст ещё одну точку давления в противостоянии с НАТО. Также подмечается, что, несмотря на попытки улучшить отношения с Западом и снятие санкций, Беларусь всё равно остаётся верным военным союзником России, а Министр Обороны Равков позиционирует НАТО как угрозу для страны.
Forbes.com — «Революция рядом: политика балансирования Лукашенко и страх Путина перед вторым Майданом».
Автор Пол Койер пишет о том, что Беларусь незаслуженно остаётся без внимания США, когда там происходят важные процессы. Форбс освещает события Беларуской Весны 2017, закон о тунеядцах, газовую войну, давление Москвы на Беларусь. Но что касательно военной угрозы РФ во время учений, Пол делает другой вывод:
«После финансовых и репутационных издержек, а также отрицательного экономического воздействия санкций на Россию после захвата Крыма и военных действий на востоке Украины (не говоря уже о финансовых расходах на военные действия России в Сирии, которые также были велики) последнее, что нужно Путину, — это начать ещё один конфликт в Беларуси.»
Ну что ж, с прагматической американской точки зрения звучит верно, но хотелось бы напомнить, что даже в голодные 90-ые РФ с большой охотой влезала во всевозможные военные конфликты с соседями.
Observer.com — «Будет ли Беларусь следующей жертвой Путина?»
Автор Джон Шиндлер сперва кратко вводит читателя в курс дела, рассказывая про политическую и экономическую ситуацию в нашей стране. Затем переходит к военной угрозе, учениям и геополитическому раскладу:
«Лукашенко глубоко обеспокоен тем, что недовольный Кремль может попытаться свергнуть его режим, заменив его кем-то более гибким, согласно пожеланиям Путина. Минск опасается внезапного появления «зелёных человечков», саботажников и террористов из российской разведки, тайных агентов, которые три года назад организовали захват Крыма. Здесь опасения Лукашенко полностью оправданы, и ему грозит сложное и затруднительное положение, учитывая исключительно тесные связи между его КГБ и службами безопасности Кремля (большинство белорусских лидеров по вопросам безопасности прошли подготовку в российских шпионских школах), поэтому Лукашенко не может быть уверен, кто в Минске действительно на его стороне.»
А в конце делает вывод, что Трамп скорее всего не будет защищать Беларусь в случае нового военного конфликта во время «Запад — 2017».
TheWeek.com — «Беларусь готовится к гибридной войне против России».
Роберт Бекхусен на популярном сайте TheWeek подаёт нашу ситуацию в совсем другом виде. Видимо, это происходит из-за того, что много чего в статье базируется на исследованиях Арсения Сивицкого, который в последнее время стал известен своими экспертными докладами. Также уделяется значительное внимание экономическим особенностям:
«Лукашенко начал экспериментировать. Либеральные адвокаты с Запада теперь встречаются с беларускими чиновниками, что до недавнего времени было невозможно. Но беларусы страдают. Россия сократила экспорт нефти в Беларусь вдвое, а принуждение к слишком быстрому проведению реформ может поставить под угрозу стабильность режима Лукашенко. К счастью для Лукашенко, западные страны сдались и отказались от попыток реформировать его авторитарные методы, а в 2016 году Европейский союз снял большинство санкций, введенных из-за ужасного нарушения прав человека».
Nationalinterest.org — «Запад 2017: НАТО должно следить за российскими военными учениями».
Популярный экспертный журнал Nationalinterest посвятил учениям довольно большую статью, которая в отличие от вышеупомянутых отличается большей глубиной и тщательным подходом. А вывод экспертов таков:
«Российские военные учения стали опасным инструментом, который можно использовать как в политическом, так и в военном отношении. Особенно когда варианты ядерного удара являются ключевым элементом учений, что представляет собой серьезную угрозу для Запада. Мы не только должны быть готовы к ответным действиям в военном понимании, но также должны иметь возможность посылать четкие однозначные послания о нашем единстве, сплоченности и готовности. Пока учения «Запад-2017» являются инструментом давления, региональная стабильность не может быть гарантирована.
В целом Россия должна получить однозначное сообщение о том, что Запад готов участвовать в различных мерах по укреплению доверия, но в то же время мы должны проверять действия России. Несомненно, необходимо прилагать усилия для создания взаимного доверия, но оно не приходит незамедлительно.»
Судя по таким выводам, драки на Западе никто не хочет, и им ближе курс на постепенное восстановление тех же отношения, которые были до Крыма.
ВЫВОДЫ
Учитывая, что тема Беларуси обычно совсем не популярна в западных публикациях, учения «Запад-2017» действительно вызывают волнение и интерес в мире. А мы ведь привели статьи только самых популярных сайтов с многомиллионой аудиторией, а на самом деле материалов куда больше. Из критики хотелось бы добавить, что публикациям не хватает внутреннего взгляда из Беларуси. А то без них многие суждения выглядят довольно поверхностными.
Тем не менее, не только беларусы будут в напряжении ждать событий этой осени.
Записи
— Финансовый отчёт по Дню Воли 2019 и БНР101! — Угроза Кремля, разгул шляхты, проблемы с законом - о чем писали «политологи» ВКЛ — Люблинская уния. Как создавалось «Союзное государство» Беларуси и... Польши — 7 часов, 70 согнанных военных и голосование по указке - как большевики провозгласили ССРБ — Что мы делали в 2018 году?